Dr. Canan Karatay’ın hastalıklardan korunma ve uzun yaşam üzerine kurulu sağlıklı beslenme modeli Karatay Diyeti, genellikle kilo verme amacıyla uygulanır.
Karbonhidrat ve şekeri tamamen kestiği için özellikle diyetin ilk haftalarında hızlı kilo kaybına yol açması, Karatay Diyetini, son yılların popüler diyetlerinden biri haline getirmiştir.
Canan hocanın da her fırsatta altını çizdiği gibi, dönemsel ve hızlı kilo vermeyi değil sağlıklı beslenmeyi yaşam biçimi haline getirmeyi öneren Karatay Diyeti, protein ağırlıklı akdeniz beslenme modellerinden biridir. Sürdürülebilir olması nedeniyle birçok insanın sağlığına kavuşmak ve fazla kilolardan kurtulmak için başvurduğu, başarılı bir diyet programı olduğunu söyleyebiliriz.
Haşimato, polikistik over, insülin direnci, diyabet gibi hastalıklar ya da Demir veya B12 eksikliği gibi metabolik sorunlar nedeniyle kilo alan kişilerin bir beslenme uzmanı ile birlikte Karatay Diyetini uygulaması daha sağlıklı bir yaklaşım olacağı gibi verilen kilonun tekrar alınmaması açısından önemlidir.
Karatay Diyeti Nedir?
Karatay Diyeti, iç hastalıkları ve kardiyoloji uzmanı Prof.Dr. Canan Karatay tarafından geliştirilmiş bir sağlıklı beslenme ve diyet planıdır. Ekmek ve tüm diğer karbonhidrat grupları ile şekerin beslenmeden çıkarıldığı Karatay diyetinde, aç kalmadan, konforlu ve rahatça kilo vermek hedeflenir.
Karatay diyeti leptin hormonun yeterli şekilde çalışması ve insülin dengesinin kurulması sayesinde yeme alışkanlıklarını değiştirmek, sağlıklı beslenmeyi sürdürmek ve yaşam biçimi haline getirerek diyet yapmanın zorluğu ile baş etmeyi kolaylaştırma fikri üzerine kuruludur.
Açlık ataklarını ortadan kaldırmak ve vücudun yağ yakmasını sağlamak için öğün aralarında leptin salgılayacak kadar aç kalmak ve kan şekerini dengede tutmak gerekir. Başka bir deyişler bu ikisi bozulduğunda yeme alışkanlıkları da bozulur ve kilo almak, kaçınılmaz hale gelir. Diyabet ve obezite, bu durumun ilerlemiş vaka örnekleridir.
Profesör Doktor Canan Karatay Kimdir?
Ülkemizin önemli hekimlerinden biri olan Canan Karatay, İstanbul Tıp Fakültesinden mezun olduktan sonra kardiyoloji uzmanlığını Liverpool’da almıştır. Daha sonra yurda dönen Karatay, kalıcı ve geçici kalp pili implantasyonunu başarıyla gerçekleştiren ilk Türk hekim olarak tarihe adını yazdırır.
Daha sonra New York State Üniversitesi’nde kardiyolog olarak akademik çalışmalarını sürdürür ve çok sayıda önemli makalesi yayınlanır.
1997 yılında yurda kesin dönüş yapan Profesör Doktor Canan Karatay, beslenmenin sağlık üzerindeki etkileri hakkında söyledikleri ve yazdıkları ile ses getiren tartışmalara neden olur ve halk sağlığı anlayışının önde gelen figürlerinden birine dönüşür.
Kitapları, araştırmaları, verdiği röportajlar ile hala gündemden düşmeyen Canan Karatay, toplumda beslenmeye dair farkındalık yaratmak için büyük bir çaba gösteren, saygın bir hekimdir ve hocamızdır.
Karatay Diyeti Ne İşe Yarar?
Karatay diyetinin temel bakış açısı sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirmektir. Bu nedenle her şeyden önce wellbeing yani bedenin doğal olarak iyi olma haline hizmet ettiğini söylemek mümkün.
Beslenme doğru olduğunda kilo almak da dahil olmak üzere sağlığa zarar veren birçok sorun otomatikman ortadan kalkar.
Karatay diyeti ile karbonhidratlar ve şekerin beslenmeden çıkarılması özellikle otoimmün hastalıklar, diyabet ve obezite gibi beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunların iyileşmesinde etkili olur.
Günde 2 veya 3 öğün beslenme ile aç kalmadan kilo vermek ve hormonal yapıyı sağlıklı hale getirmek, fiziksel aktivitede zorluk çeken kişilerin günlük enerji kullanımını destekler, hareket etme kapasitesini artırır. Beslenmeden sonra egzersiz ve/veya fiziksel aktivitenin düzenlenmesi ile birlikte hem kilo kontrolünü sağlamak hem de kalp sağlığını korumak kolaylaşır.
Aşağıdakiler, Karatay diyetinin en önemli etkileridir:
- Yağ yakımını destekler
- Kas kütlesini artırır
- Fazla kilolardan kurtulmada etkili diyet planlarından biridir
- Kan şekeri ve açlık hormonunun çalışmasını düzenler
- Şeker ve karbonhidratın neden olduğu hastalıkların tedavisinde etkilidir
- Metabolizma hızını artırır, fiziksel enerjisi destekler
- Böbrekler, karaciğer ve kalp sağlığını koruma etkisi vardır
Karatay Diyeti Nasıl Yapılır?
Karatay diyeti de her diyet programında olduğu gibi kişiye özel olarak planlanmalıdır. Diyet öncesi yapılan ölçümler ile kişinin ideal kilosu ve boy kilo endeksi hesaplanarak, kaç kilo verileceği veya hedef kiloya karar verildikten sonra, beslenme planı oluşturulur.
Karatay diyetine başlamadan önce, kilo fazlasına neyin yol açtığını tespit etmek gerekir ki buna göre bir diyet planlanabilsin ve kalıcı olarak kilo vermek mümkün olsun.
Bu nedenle Karatay diyet listesi uygulayan herkeste sonuc aynı olmayabilir. Diyet sonrası verilen kilonun çoğu zaman geri alınması, diyet planının yanlış olmasından değil, diyet listesinin kişiye özel olarak oluşturulmamasından kaynaklanır.
Karatay, ketojenik, aralıklı oruç ya da bunların karmasından oluşan diyet türleri de dahil olmak üzere, hangi diyet yapılırsa yapılsın, kan değerlerlerinin incelenmesi, gerekiyorsa mikrobiyota testi yapılması gerekir.
Bir beslenme uzmanı ile çalışmak, işleri kolaylaştırır ve yo yo sendromu dediğimiz bir ver bir al durumunu ortadan kaldırmamızı sağlar.
Karatay Diyetinde Ne Yenir?
- kırmızı et, balık, tavuk ve hindi
- yumurta
- süt, peynir, yoğurt
- ceviz, çiğ fındık, çiğ badem, yer fıstığı
- zeytin
- sınırlı olmak üzere bulgur
- lahana, brokoli, pırasa gibi karbonhidrat ve nişasta oranı düşük mevsim sebzeleri
- elma, erik, çilek gibi şeker oranı düşük mevsim meyveleri
- yeşil yapraklılar
- fasulye, yeşil mercimek ve bazı bakliyatlar
- tereyağı
- zeytinyağı
- fermente turşu
- kefir, ayran
Karatay Diyetinde Yasaklı Besinler?
- her türlü ekmek
- un ve unlu mamüllerin tamamı
- şeker ve şeker içeren yiyecek ve içeceklerin tamamı
- paketli gıdalar
- asitli/gazlı içecekler
- ayçiçek yağı, mısır özü yağı
- margarin
- pirinç, patates gibi nişastalı oranı yüksek sebzeler
- muz, üzüm, karpuz, kavun gibi şeker ve nişasta oranı oranı yüksek meyveler
- alkollü içecekler
Karatay Diyeti Kimler İçin Uygundur?
Kolesterol, gut gibi beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunları söz konusu olan kişilerde hayvansal kaynaklı protein tüketimi içeren Karatay diyeti uygun olmayabilir.
Gelişimini tamamlamış ve Karatay diyetinin önerdiği şekilde beslenmesinin sağlık açısından sorun yaratmayacağı yetişkinler içn Karatay diyeti yağ yakmak ve kilo vermek için uygun bir diyet türüdür.
Karatay Diyeti ile Kaç Kilo Verilir?
Birçok protein ağırlıklı diyette olduğu gibi Karatay diyetinde de hızlı kilo vermek mümkündür fakat kaç kilo verileceğine dair net bir şey söylemek doğru olmaz.
Diyet yapan kişinin kilo fazlası arttıkça ilk haftalarda verilen kilo miktarı da artar, ideal kilosuna yakın kişilerde ise daha düşük miktarlarda yağdan kilo verilir. Dolayısıyla Karatay diyeti ile kaç kilo verilir sorusunun cevabı herkes için farklıdır.
Karatay Diyeti Zararlı Mı?
Doğru şekilde ve beslenme danışmanı rehberliğinden uygulandığı takdirde herhangi bir zararı yoktur fakat kilo vermeyi hızlandırmak amacıyla sıfır karbonhidratlı, yüksek protein içerikli diyetler uzun süre uygulandığında böbreklere zarar verebilir, kas kaybına yol açabilir.
Mevsim yeşillikleri, tam tahıllar, karabuğday, kinoa gibi zengin lif kaynağı ve kaliteli karbonhidrat gruplarının beslenmeye eklenmesi, bu tür kayıpları engeller. B ve E vitamini eksikliği ihtimalini ortadan kaldırır.
Pınar Demirkaya, deneyimli bir beslenme uzmanı olarak kendi beslenme ve danışmanlık merkezinde, danışanlarının ideal vücut ağırlığına ve sağlıklı beden durumlarına kavuşması için çalışmalarını sürdürmektedir.
- Sağlıklı Kilo Almanın Yolları - 23 Nisan 2024
- Lipödem ve Beslenme Tedavisi - 19 Nisan 2024
- Hipertansiyon ve Beslenme - 15 Nisan 2024