Bu yazımızda son zamanlarda toplumda da oldukça yaygın olan bir konu olan probiyotikleri birlikte konuşacağız. Sağlığımız için de oldukça önemli olan probiyotikler özellikle bağırsak sağlığınız için en önemli mikroorganizmalardandır. Peki bu probiyotikler nedir şimdi sizle bunu konuşacağım.
Probiyotikler, genellikle yiyeceklerde veya takviye olarak bulunan canlı mikroorganizmalardır, çoğunlukla bakteri olmak üzere. Bu bakteriler, özellikle bağırsak sağlığı için faydalı olabilecek canlı mikroorganizmalardır. Probiyotikler, bağırsak florasının dengelenmesine yardımcı olan en önemli canlı mikroorganizmalardır.
Bu mikroorganizmaların tüketimi bazı insanlar için sindirim rahatsızlıklarını hafifletebilir ve genel sağlığı destekleyebilir.
Biliyorum bakteri dendiğinde hepiniz endişeleniyorsunuz fakat probiyotikler vücudunuzun ihtiyaç duyduğu bakterilerden biridir.
Peki Vücudumuz Probiyotiklere Neden İhtiyaç Duyar?
- Sindirim Sağlığı: Probiyotikler, sindirim sisteminde yer alan yararlı bakteri dengesini destekler. Probiyotikler vücudunuzda yeteri mijtarda bulunmaz ise kötü bakteriler çoğunluğa geçebilir bu da sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Bağırsak florasındaki bu denge, sindirimi kolaylaştırır, besinlerin emilimini artırır ve bağırsak hareketliliğini düzenler. Bu sayede sindirim sistemi rahatsızlıklarının önlenmesine yardımcı olur.
- Bağışıklık Sistemi: Bağırsaklarımızdaki sağlıklı bakterilerin çoğu, bağışıklık sisteminin bir parçası olan bağışıklık hücreleriyle etkileşim içindedir. Probiyotikler, bağırsak florasının sağlıklı kalmasına ve bu yolla bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Bu da, enfeksiyonlara karşı direnci artırır ve alerjik reaksiyonları azaltır.
- Besin Emilimi: Bazı probiyotik bakteriler, sindirim sisteminde bazı besin maddelerinin emilimini artırabilir. Örneğin, probiyotiklerin kalsiyum emilimini artırdığı saptanmıştır, bu da kemik sağlığına olumlu destek sağlayabilir.
- Bağırsak Sağlığı: Probiyotikler, zararlı bakterilerin çoğalmasını önleyerek bağırsak duvarını korur. Bu, irritabl bağırsak sendromu gibi rahatsızlıkların semptomlarını hafifletir ve bağırsak iltihaplarını azaltıcı etki gösterebilir.
Probiyotik Eksiliğiniz Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Porbiyotik eksikliğini doğrudan belirlemek düşünüldüğü kadar kolay olmayabilir. Çünkü gösterdiği semptomlar çok fazla belirgin değildir ve diğer sağlık sorunlarıyla çakışabilir. Bu da sizi sorununuzu anlamada yanıltıcı etki gösterebilir. Fakat probiyotiklerin vücutta yeterli miktarda bulunmaması durumunda sindirim sistemi ve bağışıklık sistemi gibi alanlarda belirli belirtiler ortaya çıkabilir. İşte potansiyel probiyotik eksikliği belirtilerinden bazıları şunlardır:
- Sindirim Sorunları: Probiyotik eksikliği, şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.
- İmmün Sistem Sorunları: Probiyotik eksikliği, sık sık enfeksiyonlara yakalanma veya uzun süren enfeksiyonlardan iyileşme gibi immün sistemi etkileyen belirtilere yol açabilir. Bu da kusma,ishal gibi olumsuz durumları beraberinde getirebilir.
- Alerjik Reaksiyonlar: Probiyotiklerin bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri, alerjik reaksiyonların şiddetini azaltır. Probiyotik eksikliği, alerjik reaksiyonların daha sık ve daha şiddetli olmasına neden olabilir.
- Cilt Sorunları: Probiyotik eksikliği genellikle, sivilce, egzama veya diğer cilt rahatsızlıklarının şiddetinde artışla ilişkilendirilebilir.
Bununla birlikte, bu belirtiler genellikle probiyotik eksikliğinin bir sonucu olarak ortaya çıkan yaygın sağlık sorunlarıdır fakat sadece probiyotik eksikliğinin varlığını doğrulamak için tek başlarına yeterli değildirler. Bu gibi semptomlar yaşıyorsanız doktorunuzu danışmanızda fayda vardır. Bu eksiklik karşısında nasıl beslenmeniz gerektiğini öğrenmek istiyorsanız diyetisyeninize danışmayı da ihmal etmemelisiniz.
Probiyotikler Vücutta Neden Azalır?
- Antibiyotik Kullanımı: Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılırken vücuttaki yararlı probiyotik bakterileri de öldürebilirler.Bağırsak floranızın dengesini bozarak probiyotiklerin azalmasına ve sindirim sorunlarına yol açabilirler.
- Yetersiz Beslenme: Dengesiz ve yetersiz beslenme, vücuttaki probiyotik seviyelerinin azalmasında büyük rol oynar.
- Stres: Kronik stres, bağışıklık sistemi ve sindirim sistemi dahil olmak üzere birçok vücut fonksiyonunu olumsuz etkileyebilir.
- Hastalık: Bazı hastalıklar ve sağlık durumları da probiyotik seviyelerini azaltabilir. Özellikle bağırsak enfeksiyonları veya bağırsak iltihaplanması gibi durumlar, bağırsak florasındaki dengesizliklere ve probiyotik bakterilerin azalmasına neden olabilmesi son derece yüksektir.
- Yaşlanma: Yaşlanma süreciyle birlikte vücuttaki probiyotik seviyeleri de azalabilir.
Probiyotikten Zengin Besinler
- Turşu
- Miso
- Kefir
- Ekşi mayalı ekmek
- Tarhana
- Keçi Sütü
- Sirke
- Soya Ürünleri
- Kimchi
Probiyotikler vücutta çoğunlukla bağırsaklarda bulunsa da vücudun çeşitli organlarında da bu probiyotiklere rastlamak son derece mümkündür. Bu organlardan bazıları şunlardır; ağız, kadın üreme organı, idrar yolu, deri, akciğerler.
Probiyotik ve Bağırsak
Probiyotiklerin vücutta bariz etki ettiği en önemli organ bağırsaktır. Bu yüzden bağırsak üzerine olan etkilerine ayrı bir başlık açmakta fayda var.
Bağırsaklar kendi içerisinde çok fazla yararlı ve zararlı mikroorganizmayı barındırır. Bu sayede kendine özgü bir flora oluşturur. Bu flora içerisinde de yararlı bakteriler ne kadar çeşitli ve fazla olursa sağlığınız için o kadar pozitif olacaktır. Fakat bu oranı sağlamak için tüketilen besinlerdeki yararlı bakterilerin bağırsaklara canlı ulaşması gerekir. Probiyotikler bağırsaklara canlı bir şekilde ulaştıklarında bazı pozitif sonuçlar doğururlar.
Bunlar;
- Antibiyotik kullanımına bağlı gelişen ishali iyileştirme.
- Gaz şikayetlerinin giderilmesi.
- IBS (irritabl bağırsak sendorumu) semptomlarının hafiflemesi.
- Kabızlık ve ishal bulgularının iyileşmesi.
- Kusma gibi durumların iyileşmesi.
Probiyotikler Bağırsaklara Nasıl Canlı Ulaşır?
- Hayatta kalmak için dayanıklılık: Probiyotik bakterilerin, mide asidi gibi sindirim sürecinin agresif ortamlarında hayatta kalabilmesi son derece önemlidir. Bazı probiyotik bakteriler, mide asidine dayanıklı özelliklere sahiptir ve bu sayede mideyi geçip bağırsağa daha kolay ulaşabilirler.
- Bağırsak florasına yerleşme: Probiyotiklerin bağırsaklarda yararlı etki gösterebilmesi için bağırsak florasına yerleşmesi gerekir. Bağırsak florasındaki dengenin değişmesi ve probiyotiklerin yerleşmesi, sindirim sistemi sağlığı ve bağışıklık sistemini olumlu yönde etkiler.
- Hedeflenen etkiyi gösterme: Probiyotiklerin bağırsaklarda yararlı etkiler gösterebilmesi için canlı bir şekilde ulaşması ve bağırsak florasında yer alması gerekmektedir. Bu, sindirim sistemi sağlığı, bağışıklık fonksiyonu ve diğer yararlı etkilerin gerçekleşmesini sağlayan en önemli durumdur.
Genellikle, probiyotiklerin canlı bir şekilde bağırsaklara ulaşması için onları içeren gıdaların düzenli olarak tüketilmesi veya gerek görülürse probiyotik takviyelerinin alınması önemlidir.
Bu yazıda da kısa probiyotiklerden bahsettim. Gördüğünüz gibi probiyotiklerin bağırsaklara canlı ulaşmaları vücuda fayda sağlamaları için de oldukça önemlidir. Probiyotik sağlığınız için beslenme en önemli kalkanlardan biridir. Bunu göz ardı etmemeniz son derece önemlidir. Eğer olumsuz semptomlara sahipseniz doktorunuz ve diyetisyeninizle sürecinizi yönetebilirsiniz.
Pınar Demirkaya, deneyimli bir beslenme uzmanı olarak kendi beslenme ve danışmanlık merkezinde, danışanlarının ideal vücut ağırlığına ve sağlıklı beden durumlarına kavuşması için çalışmalarını sürdürmektedir.
- Sağlıklı Kilo Almanın Yolları - 23 Nisan 2024
- Lipödem ve Beslenme Tedavisi - 19 Nisan 2024
- Hipertansiyon ve Beslenme - 15 Nisan 2024