Vücutta sayısını bilmediğimiz çok sayıda farklı tip ve görevde protein vardır. Birbirinden çok farklı bu proteinler vücudumuzda farklı farklı noktalara dokunarak sistemin çalışmasına destek olur. Bir arada, uyum halinde çalışırlar. Bunların başında da vücutta en çok bulunan kolajenler gelir.
Kolajen Nedir?
Vücutta pek çok organda bulunan bir yapısal protein çeşididir. Bu organların başında deri, kemik, tendonlar yer alır. Bağ dokusu için önemli bir yere sahip olan kolajen, dokuları bir yapıştırıcı güç gibi bir arada tutar. Aslında vücudu koruyan temel bir maddedir.
Zaman geçtikte, vücudunuz da sizinle birlikte yaş almaya başladığında var olan kolajenler parçalanır ve yeni kolajen üretimi zorlaşır. Bu yüzden ülkemizde de olduğu gibi dünyada da kolajen takviyesi alımı son derece yaygındır.
Kolajen Tipleri
Kolajenin vücutta 28 çeşit tipi bulunur. Temelde hepsinin ana konusu bağ dokusu yapısını desteklemekten geçer. Yalnızca bazı durumlara göre bu tipler özelleşip görevlere ayrılmıştır. Nerede kullanıldığı, nereleri birleştirdiği, eklenen hücre bileşenlerine göre çeşitlilik gösterirler.
Başlıca bilinen kolajen formları şunlardır:
- Tip I: Vücuttaki kolajenin %90’ını oluşturur. Genel olarak hemen hemen vücudun tüm dokularında bulunur. Özellikle cilt, saç ve tırnağın yapısına katılır. Cilde sıkı bir görünüm sağlar.
- Tip II: Eklemlerde bulunan elastik kıkırdağın bir bileşenidir. Bağ dokularda kıkırdak yapımına katkıda bulunur. Eklem sağlığına destek olur.
- Tip III: ciltte, büyük kan damarlarında, rahim ve bağırsakta Tip I kolajen ile birlikte yer alır. Ciltte bulunan kolajenin ortalama %15’ini temsil eder. Vücutta başlıca görevleri kan damarlarını ve kan dokusunu oluşturmak, yara iyileşmesini desteklemek, cilt elastikiyetini koruyarak cilde esneklik ve sıkılık kazandırmaktır.
- Tip IV: Cilt katmanlarında görülür.
Hangi Tip Kolajeni Kullanmalıyız?
Kolajenle ilgili kafamızı karıştıran başlıca sorulardan biri de hangi tip kolajeni kullanmamız gerektiğidir. Sanılanın aksine her kolajen her sorununuza çözüm olmayabilir. Bütün tiplerin birbirinden ayrı görevleri olduğunda size uygun olan tip kolajeni kullanmanız gerekiyor. Örneğin kolajenin cildinize iyi gelmesini istiyorsanız Tip I ve Tip III formunu fakat eklem rahatsızlıklarından şikayetçiyseniz Tip II formunu kullanmanız gerekiyor.
Kolajenin Faydaları
- Kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Kırışıklıkları önlemeye yardımcı olur.
- Saç sağlığına iyi gelir.
- Tırnaklarınızın daha sert olmasını sağlar bu sayede kırılmalarını önler.
- Kemik kaybını önleyip kas kütlesinin artmasını sağlar.
- Eklem ağrılarına iyi gelir.
- Yaşlandıkça kemiklerde oluşan hassasiyet ve kırgınlığı önlemeye yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini destekler.
- Cildinize dayanıklılık, esneklik ve sıkı bir görüntü sağlayarak cilt sağlığı için de son derece önemlidir.
Vücutta Kolajenin Azalmasının Başlıca Sebepleri
- Sigara vücutta kolejen üretiminin başlıca düşmanlarından biridir. Sigara tüketiminden negatif yönde etkilenir.
- Çok fazla şeker tüketimi vücutta kolojenin yapısını bozarak, zarar görmesine neden olur.
Eksikliğinde Vücutta Ortaya Çıkan Belirtiler
- Cilt kuruluğu.
- Vücutta sarkmalar.
- Ciltte kırışıklık ve renk eşitsizlikleri.
- Yaralanma, yanık gibi durumlarda vücudunuzun iyileşme süresi uzar.
- Kaslarınızın kırılganlaşır.
- Tendonlarınız esnekliğini kaybedebilir.
- Ekrem ağrıları görülebilir.
Kolajenden Zengin Besinler
- Hayvansal proteinden zengin kırmızı et ve beyaz et ürünleri. (tavuk, balık, hindi,
- dana eti)
- Soğuk su balıkları (sardalya, somon, uskumru, levrek vb.)
- Yumurta harika bir kolajen kaynağıdır.
- Yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak, pazı, kara lahana, roka, marul vb.)
- Narenciye meyveler (mandalina, limon, greyfurt, portakal vb.)
- Badem, ceviz
Kolajen içeren besinleri vücudunuza aldığınızda vücut onu sindirir ve proteinleri sentezler. Kişiye özgü, kişinin beklentilerine yönelik, sağlıklı beslenme planı ile kolajen üretimini destekleyebilirsiniz. Gerektiğinde kendinize uygun kolajen formunu beslenme uzmanınız yardımıyla seçip dışarıdan bir takviye alabilirsiniz.
Pınar Demirkaya, deneyimli bir beslenme uzmanı olarak kendi beslenme ve danışmanlık merkezinde, danışanlarının ideal vücut ağırlığına ve sağlıklı beden durumlarına kavuşması için çalışmalarını sürdürmektedir.
- Sağlıklı Kilo Almanın Yolları - 23 Nisan 2024
- Lipödem ve Beslenme Tedavisi - 19 Nisan 2024
- Hipertansiyon ve Beslenme - 15 Nisan 2024